Chiều 31.5, thảo luận về kinh tế - xã hội năm 2022, những tháng đầu năm 2023, đại biểu Trịnh Xuân An, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng - An ninh Quốc hội, nói qua báo cáo của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, ông đếm được 11 cụm từ "cử tri và nhân dân băn khoăn, lo lắng".
Trong báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế Quốc hội cũng đưa ra nhận định "nền kinh tế Việt Nam thực sự đang rất khó khăn".
Theo đại biểu An, trước những nhận định như vậy, về cảm tính, các đại biểu Quốc hội cũng "băn khoăn, lo lắng". Tuy nhiên, để đưa ra các nhận định, đánh giá và đặc biệt là xác định các giải pháp cần phải dựa trên những số liệu cụ thể, phải khách quan và nhất là phải có niềm tin, cơ sở để vượt qua.
Cần giải pháp cấp bách, vượt tiền lệ để cứu nguy doanh nghiệp

Tán thành với các giải pháp mà Chính phủ và báo cáo thẩm tra đã nêu, đại biểu đoàn Đồng Nai kiến nghị cần phải có những giải pháp cấp bách, thậm chí vượt tiền lệ để cứu nguy, hỗ trợ cho hệ thống doanh nghiệp.

"Ta luôn xác định hệ thống doanh nghiệp là nền tảng vật chất, động lực cho phát triển nhưng từ các số liệu cho thấy hệ thống doanh nghiệp đang ở giai đoạn thực sự khó khăn", đại biểu An nói, và cho rằng, 4 nút thắt mà doanh nghiệp đang gặp phải là: thiếu hụt về đơn hàng; tắc nghẽn dòng vốn; thể chế không đầy đủ, thủ tục hành chính bủa vây; những rủi ro pháp lý có thể gặp phải trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Ông An phân tích, nhìn vào những con số của Ủy ban Kinh tế Quốc hội đưa ra và những thống kê của Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) có thể thấy, doanh nghiệp đang "khát" về tín dụng nhưng không tiếp cận được vốn, còn nếu có tiếp cận được thì rất khó để giải ngân do điều kiện vay về thủ tục.

"Tôi đánh giá cao trách nhiệm của Chính phủ khi phải dùng cả mệnh lệnh hành chính để yêu cầu giảm lãi suất, mặc dù vẫn cao. Tuy nhiên, việc giảm lãi suất không quan trọng bằng tiếp cận được vốn và đưa nguồn vốn đó vào sản xuất, kinh doanh", ông An nói, và cho rằng, việc giảm lãi suất và đơn giản điều kiện, thủ tục vay cần thực chất để vốn đến đúng, trúng và trực tiếp đến với doanh nghiệp.

ĐBQH Trịnh Xuân An: Cần thay đổi văn hóa "doanh nghiệp phải đi xin, đi chạy"

Cần thay đổi văn hóa "doanh nghiệp phải đi xin, đi chạy"
Cùng với tín dụng, theo ông An, cần tiếp tục khơi thông các kênh dẫn vốn khác như trái phiếu và chứng khoán, đồng thời cần tiếp tục rà soát thể chế, đơn giản thủ tục hành chính một cách thực chất hơn và đặc biệt cần thay đổi văn hóa "doanh nghiệp phải đi xin, đi chạy".

"Chính quyền, nhà quản lý cần thể hiện thái độ "phụng sự doanh nghiệp", chủ động, thực tâm, thực lòng đến với doanh nghiệp để gỡ khó. Những việc gì cần làm để hệ thống doanh nghiệp phát triển thì nên làm ngay, quyết định ngay, bớt các khâu xin ý kiến, trao đổi lòng vòng giữa các cơ quan, bộ, ngành, đến khi giải quyết được thì doanh nghiệp đã gần đất xa trời", ông An nhấn mạnh.

Theo ông, đối với những dự án pháp lý đầy đủ, làm đúng quy trình thì các địa phương cần ký đồng ý để triển khai ngay, tránh việc cứ rà soát mãi mà cả năm không ra đời được dự án nào.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh khó khăn, cần bớt các nội dung kiểm tra, thanh tra làm khó doanh nghiệp để tránh tình trạng doanh nghiệp phải lao đao giải trình lên xuống.

Với tinh thần đó, các biện pháp gỡ khó cho doanh nghiệp cần thúc đẩy thị trường cả trong và ngoài nước, phải đồng bộ, thống nhất các chính sách tiền tệ và tài khóa. "Chủ trương xử lý đó là nghẽn ở đâu thông ở đó, vướng ở đâu gỡ ở đó", ông An nhấn mạnh.

Không phải nội dung gì cũng phải để Thủ tướng ra công điện
Ông An cũng đề nghị sớm xử lý dứt điểm các vướng mắc về thể chế để không gây ảnh hưởng dây chuyền sang các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế.

"Trong quản lý, cần tăng cường vai trò, trách nhiệm phối hợp của các bộ, ngành, làm rõ vai trò chủ trì, chủ động xử lý và hạn chế việc đẩy trách nhiệm lên cho cấp trên, người đứng đầu. Không phải nội dung gì cũng phải để Thủ tướng ra công điện đôn đốc hoặc Chính phủ phải ra nghị quyết gỡ khó", ông An nêu.

Dẫn thực tế việc người dân, doanh nghiệp phải xếp hàng mua xăng, xếp hàng cả đêm để đăng kiểm xe ô tô, loay hoay với các quy định về phòng cháy, chữa cháy, xếp hàng làm thủ tục xin lý lịch tư pháp..., ông An cho rằng khâu phối hợp và trách nhiệm xử lý của các bộ, ngành chưa cao, chưa quyết liệt.

"Trong quản lý, chúng tôi mong rằng có những lúc cơ quan nhà nước phải tự nhận phần khó về mình, để vất vả một chút nhưng xử lý được ngay vấn đề cho người dân và doanh nghiệp mong đợi", ông An bày tỏ.