Những ngày đầu tháng 9/2025, phóng viên Báo Kinh tế và Đô thị đã tiếp cận và ghi nhận thực tế về hoạt động của mô hình này.

Nâng đỡ những học sinh có hoàn cảnh khó khăn...

Chúng tôi đi qua đoạn đường hơn khoảng 10 km, qua những cánh rừng cao su bạt ngàn tới căn chòi lụp xụp, lợp mái tôn của gia đình em Nguyễn Ngọc Quỳnh Anh (học sinh lớp 4, Trường tiểu học Lê Lợi), nằm khuất sau vườn xoài. “Đây là nhà của em học sinh Quỳnh Anh. Với vị trí này có thể nói rất nguy hiểm, vì ở xa khu dân cư, xung quanh nhà toàn là rẫy vườn và vắng người. Vì vậy chúng tôi phải đảm bảo theo dõi thường xuyên cả cuộc sống vật chất và tinh thần cho em Quỳnh Anh”- anh Nguyễn Tự Phú, Phó trưởng Công an xã La Ngà chia sẻ.

Bố và mẹ của Quỳnh Anh đã ly hôn. Bản thân em mắc bệnh rối loạn cơ xương nên thân thể gầy yếu. Tuy nhiên, nhờ sự quan tâm, động viên và hỗ trợ của các chiến sĩ công an, em vẫn nỗ lực học tập và đạt thành tích xuất sắc.
Chị Nguyễn Thị Trường An, mẹ của Quỳnh Anh, cho biết 3 mẹ con đã nhiều năm nay tá túc trong căn chòi này, hàng ngày chị đi làm thuê cho các vườn xoài để trang trải cuộc sống. Giá xoài xuống thấp, thu nhập bấp bênh khiến cuộc sống gia đình vốn đã khó khăn lại thêm chật vật.
Cũng tại xã La Ngà, em Thổ Thị Kim Tuyến (người Chơ Ro, học sinh lớp 4 Trường Tiểu học Lê Lợi) hiện sống cùng bà ngoại, trong khi mẹ ruột đi làm công nhân ở xa. Từ giới thiệu của chính quyền cơ sở, cả em Nguyễn Ngọc Quỳnh Anh và em Thổ Thị Kim Tuyến đã được Công an xã La Ngà nhận đỡ đầu trong chương trình “Con nuôi Công an xã”.
Mỗi tháng, các chiến sĩ công an thay nhau đến tận nhà để thăm hỏi, trao tiền, gạo, mì gói và những phần quà thiết thực, góp phần giúp các em vượt qua khó khăn trong cuộc sống.

Để thực hiện tốt công tác quan tâm, hỗ trợ các “con nuôi”, anh Nguyễn Tự Phú, Phó Trưởng Công an xã La Ngà, cho biết: “Chúng tôi thường xuyên phối hợp với hệ thống chính trị, nhà trường và gia đình các em để nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng; từ đó kịp thời động viên, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi nhất để các em được đến trường”.
Tại xã Định Quán, khi chúng tôi đến Trường Tiểu học Nguyễn Du, nhắc đến em Phan Lương Quỳnh Như (học sinh lớp 4), nhiều thầy cô và bạn bè đều biết hoàn cảnh đặc biệt của em. Cha ruột của Quỳnh Như đang chấp hành án phạt tù, mẹ ruột đã mất, em phải sống nương nhờ người thân.
Trong một buổi đến lớp trao quà cho Quỳnh Như, ông Trần Ngọc Quang, Trưởng Công an xã Định Quán, đã giới thiệu: “Đây là con nuôi của các chú. Rất mong các em trong lớp thương yêu, giúp đỡ để bạn Quỳnh Như cùng học tập tốt”.

Trong khi đó, em Huỳnh Thùy Trâm (học sinh Trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai) có hoàn cảnh éo le: bố đã mất, mẹ đi làm ăn xa. Ông nội của em là liệt sĩ hy sinh trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Hiện nay, Thùy Trâm sống cùng bà nội trong căn nhà “tình nghĩa” do địa phương đóng góp xây dựng.
Chia sẻ với chúng tôi, Thùy Trâm nói: “Từ khi được các chiến sĩ Công an xã Định Quán giúp đỡ, em cảm thấy cuộc sống yên tâm hơn và càng cố gắng phấn đấu trong học tập”.

Ông Trần Ngọc Quang, cho biết: từ năm 2024, lực lượng Công an xã đã nhận đỡ đầu 5 học sinh làm “con nuôi”. Đây đều là những em có nguy cơ bỏ học do hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.
“Chúng tôi ngoài nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn còn luôn quan tâm đến những hoàn cảnh cơ nhỡ, thể hiện trách nhiệm và tình cảm gần gũi, gắn bó với nhân dân. Các chiến sĩ đã tự nguyện trích từ thu nhập cá nhân để hỗ trợ bình quân 1 triệu đồng/tháng cho mỗi em, kéo dài cho đến khi các em đủ 18 tuổi hoặc khi không còn cần giúp đỡ nữa”- ông Trần Ngọc Quang chia sẻ.
Mang niềm vui hòa với ký ức tuổi thơ vùng quê...
Tại xã Phước An, chúng tôi đến thăm gia đình em Trần Bảo Thùy Dương (học sinh lớp 3, Trường Tiểu học Phước An). Trước đây, bố của em từng làm bảo vệ cho một cơ quan, trong một lần tham gia trấn áp tội phạm đã bị đánh vào đầu, chịu thương tật 96%. Không lâu sau đó, mẹ em lại mắc bệnh đột quỵ.

Hay như trường hợp em Nguyễn Thiện Minh, học sinh lớp 3 cũng được Công an xã Phước An nhận làm con nuôi. Bố của Thiện Minh là anh Nguyễn Minh Trí, trước đây là Công an viên tại địa phương. Trong một lần tham gia trấn áp tội phạm, anh Minh bị chém ở tay gây thương tật nặng nề, trở thành thương bệnh binh Công an nhân dân, được hưởng phụ cấp.
Hiện nay, mỗi ngày các em Thùy Dương, Thiện Minh đều hồn nhiên, vui vẻ đến trường, nhờ sự quan tâm và hỗ trợ kịp thời từ lực lượng Công an xã Phước An. Niềm vui ấy cũng lan tỏa đến cha mẹ các em, khi nhận được sự đồng hành, sẻ chia cả về vật chất lẫn tinh thần từ các chiến sĩ công an, giúp gia đình vơi bớt gánh nặng cuộc sống.
Trong khi đó, tại xã Trị An, ký ức tuổi thơ của em Nguyễn Văn Mạnh Quân (học sinh lớp 9, Trường THCS Vĩnh An) in đậm nỗi mất mát. Khi mới 4 tuổi, em đã mất cha trong đại dịch Covid-19, sau đó mẹ đi làm ăn xa, để lại 3 anh em sống cùng bà nội trong căn nhà mái tôn ọp ẹp, dột nát qua nắng mưa.
“Bà nội em đi mua ve chai để nuôi cả bà cháu qua ngày. Em vừa đi học vừa phụ làm thêm, bưng bê ở quán ăn. Từ tháng 7/2024, nhờ sự giúp đỡ và những lời động viên của các cô chú Công an xã, em đã cố gắng học tập, ngoan ngoãn với bà và gánh vác công việc trong gia đình thay cho 2 em gái nhỏ”- Mạnh Quân chia sẻ.

Một ngày tháng 9/2025, chúng tôi cùng các chiến sĩ Công an xã Tân Triều đến thăm gia đình em Lê Ngọc Tuyền (học sinh lớp 5, Trường Tiểu học An Phú). Trong câu chuyện, bà ngoại rơm rớm nước mắt kể về hoàn cảnh khó khăn: bố mẹ chia tay khi Tuyền còn quá nhỏ; mẹ em phát bệnh tâm thần, nhiều lúc cầm hung khí rượt đuổi, đe dọa cả người thân; còn bố ruột thì bỏ đi và lập gia đình mới.
Giữa nghịch cảnh ấy, em Tuyền thật may mắn khi được các chiến sĩ Công an xã Tân Triều nhận đỡ đầu, thường xuyên quan tâm, hỗ trợ, để em có thêm điểm tựa vững vàng và tiếp tục đến trường học tập tốt.

Mô hình “Con nuôi Công an xã” thấm đẫm tính nhân văn!
Mỗi ngày đi qua các xã, tiếp xúc với chiến sĩ, lãnh đạo Công an và gặp gỡ những em nhỏ được nhận làm “Con nuôi Công an xã”, chúng tôi đều mang theo nhiều cảm xúc đặc biệt. Đó là những mảnh đời học sinh mất cha, vắng mẹ, đối diện với nguy cơ bị bỏ rơi, nhưng vẫn nỗ lực vươn lên để trở thành những “con ngoan trò giỏi”. Bên cạnh các em là hình ảnh những chiến sĩ công an cần mẫn, lặng lẽ đi khắp địa bàn, vừa giữ gìn an ninh trật tự, vừa dang rộng vòng tay giúp đỡ nhân dân.
Mô hình “Con nuôi Công an xã” tại Đồng Nai không chỉ lan tỏa tinh thần nhân văn, hướng thiện, mà còn khẳng định trách nhiệm xã hội của lực lượng Công an nhân dân với phương châm “Vì người nghèo – Không để ai bị bỏ lại phía sau”. Qua đó, mỗi cán bộ, chiến sĩ cụ thể hóa việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh bằng những hành động thiết thực; xây dựng hình ảnh người chiến sĩ công an bản lĩnh, nhân văn, hết lòng vì nhân dân phục vụ. Đây cũng là minh chứng sinh động cho mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Công an xã và nhân dân, thực hiện tốt phương châm “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân, có trách nhiệm với dân”, để “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin”.

Lực lượng Công an nhân dân - đặc biệt là Công an cấp xã - không chỉ giữ vai trò bảo vệ an ninh trật tự, mà còn là lực lượng gần dân nhất, gắn bó mật thiết với đời sống thường nhật, từ đó có điều kiện phát hiện, hỗ trợ và đồng hành cùng những hoàn cảnh đặc biệt ngay tại cơ sở. Từ thực tiễn ấy, Công an tỉnh Đồng Nai đã triển khai mô hình “Con nuôi Công an xã” với mục tiêu chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục và đỡ đầu học sinh nghèo, mồ côi, thiếu vắng chỗ dựa vững chắc. Đây không chỉ là một sáng kiến an sinh xã hội mà còn là mô hình thấm đẫm tính nhân văn.
Tính đến tháng 6/2025, toàn tỉnh Đồng Nai đã có 42 học sinh được Công an cấp xã nhận đỡ đầu, với mức hỗ trợ 1 triệu đồng/em/tháng. Tổng kinh phí huy động đạt khoảng 500 triệu đồng, chủ yếu từ nguồn xã hội hóa: sự đóng góp của cán bộ, chiến sĩ, các nhà hảo tâm và doanh nghiệp địa phương. Tuy nhiên, giá trị của mô hình “Con nuôi Công an xã” không chỉ dừng ở những con số. Mỗi em nhỏ được đón nhận như một thành viên trong gia đình của các chiến sĩ công an: được quan tâm việc học tập, chăm sóc sức khỏe, động viên tinh thần và đồng hành trên con đường rèn luyện, trưởng thành.

Hình ảnh những người chiến sĩ công an đến tận nhà, dìu dắt các em đến trường, ngồi học cùng, chăm lo từng cuốn sách, từng chiếc áo… chính là minh chứng sinh động nhất cho bản chất nhân văn của lực lượng Công an nhân dân. Nhờ sự quan tâm và đồng hành bền bỉ ấy, nhiều em nhỏ đã có những thay đổi rõ rệt về nhận thức, thái độ và hành vi: từ rụt rè, tự ti trở nên mạnh dạn, chăm học, nuôi dưỡng ước mơ và khát vọng sống tốt đẹp, hướng thiện.
Nhiều em đã được biểu dương là học sinh khá, giỏi, “Cháu ngoan Bác Hồ” tại địa phương. Đó chính là giá trị cốt lõi, lâu dài và bền vững nhất mà mô hình “Con nuôi Công an xã” mang lại: tạo động lực để các em trưởng thành, trở thành những công dân tốt, đóng góp tích cực cho xã hội trong tương lai.